"Czy firma ponosi jakąkolwiek odpowiedzialność za skutki wypadku jaki może się zdarzyć podczas dojazdu pracownika prywatnym samochodem na imprezę firmową organizowaną w terenie?"
Kwestie wypadków przy pracy regulowane są przez ustawę o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej „Ustawa”). Ustawa ta wprowadza przede wszystkim definicję wypadku przy pracy.
Zgodnie z art. 3 ust 1 Ustawy, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań.
W przedstawionym pytaniu nie wskazano o jaki typ imprezy firmowej chodzi. Na przykładzie wyjazdów integracyjnych sądy uznają, iż istnieje możliwość zakwalifikowania wypadków zaistniałych podczas wyjazdów integracyjnych jako wypadków przy pracy. W takich przypadkach należy przede wszystkim ustalić czy dany wyjazd miał charakter dobrowolny czy obligatoryjny. Jeżeli wyjazd ma charakter obligatoryjny to może on zostać potraktowany jako podróż służbowa. W takim przypadku wypadek podczas dojazdu na wyjazd integracyjny może zostać potraktowany jako wypadek podczas podróży służbowej. Przy takiej kwalifikacji pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy jego wymiaru, niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu.
Należy się jednak liczyć z tym, iż ZUS może zbadać kwalifikację wypadku jako wypadku przy pracy. W szczególności jeśli chodzi o imprezy integracyjne może on zażądać okazania polecenia wzięcia udziału w wyjeździe integracyjnym. Ponadto jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 18.11.2011 r., (sygn. akt: I UK 140/11) wypadek podczas podróży służbowej musi się wiązać z wykonywaniem zadań powierzonych na czas wyjazdu. Wypadek nie zostanie zatem zakwalifikowany jako wypadek przy pracy, jeżeli był on następstwem podjętych przez pracownika czynności prywatnych.
Ponadto należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 237 1§ 2 Kodeksu pracy pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługuje od pracodawcy odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy. Nie dotyczy to jednak utraty lub uszkodzenia pojazdów samochodowych a także wartości pieniężnych jako wprost wyłączonych przez ten przepis.
Agnieszka Samborska – radca prawny
Accace Sp. z o.o. Warszawa