Umowa agencyjna lub umowa zlecenie a kwestie podatkowe

„Chciałbym napisać maila kilku osobom, aby zachęcały do zakupu moich produktów. W zamian, jeśli ktoś by się skusił, osoba polecająca dostałaby pewną kwotę. Jak można byłoby najlepiej do tego podejść aby uniknąć podatków, ewentualnie sprowadzić je do minimum?”

W opisywanej przez Pana sytuacji odpowiedź zależy, czy osoby fizyczne zachęcające do kupna Pana produktów prowadzą działalność gospodarczą, czy nie.

Jeżeli wskazane osoby prowadzą opisaną przez Pana działalność, zakwalifikować by ją należało prawidłowo jako umowę agencyjną, która jest umową nazwaną i stypizowaną w art. 758–7649 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 758 K.c. przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Przy czym do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie.

Jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja. Jest to wynagrodzenie, którego wysokość w typowej umowie agencyjnej zależy od liczby lub wartości zawartych umów. Jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, a w razie niemożności ustalenia prowizji w ten sposób, agentowi należy się prowizja w odpowiedniej wysokości, uwzględniającej wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych mu czynności. Artykuły 761–7616 K.c. regulują wzajemne prawa i obowiązki między stronami umowy agencyjnej dotyczące prowizji. Przepisy te rozstrzygają m.in. o momencie nabycia praw do prowizji przez agenta i obowiązkach dającego zlecenie przekazywania agentowi informacji, które pozwolą mu ustalić wartość prowizji. Należy pamiętać, iż prowizja to nie jedyne potencjalne wynagrodzenie agenta. Na podstawie art. 762 K.c. – w braku odmiennego postanowienia umowy – agent może domagać się zwrotu wydatków związanych z wykonaniem zlecenia. Umowa wprost może wskazywać określone rodzaje wydatków lub odsyłać do każdorazowej akceptacji wydatków przed wypłatą.

W takiej sytuacji prowizje, wynikające z rekomendacji Pana produktów, winny podlegać opodatkowaniu zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) na zasadach przyjętych przez Pana partnerów. Możliwe jest opodatkowanie według skali podatkowej na zasadach ogólnych lub ryczałtowego podatku 19% z prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o (PIT), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Co do osoby fizycznej, w takiej sytuacji stosuje się przepisy świadczenia usług, do którego stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 K.c.). A to wiąże się z wszystkimi obowiązkami, w tym również podatkowymi, nałożonymi przez prawo dla umów zlecenia. Podlega zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. W pewnych przypadkach być może podlegałaby zwolnieniu z opodatkowania na podstawie punktu 68 art. 21 ww. ustawy, gdyż na jego podstawie zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych są nagrody związane ze sprzedażą premiową towarów lub usług - jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł. Pamiętać należy, iż zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności. Zatem jedynie określone sytuacje będą mogły podlegać wskazanemu przeze mnie zwolnieniu.

Dorota Stangreciak-Karpierz – prawnik

Abistema Kancelaria Prawna Stangreciak, Karpierz sp.k. Kraków

www.abistema.pl

Abistema Kancelaria Prawna Stangreciak, Karpierz sp.k. Kraków

www.abistema.pl

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny - tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.

2. Ustawa z dn. 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.