Jak stanowią obecnie obowiązujące przepisy, obowiązek podatkowy w odniesieniu do usług transportowych powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi. Oznacza to, że firma transportowa, która nie otrzymała jeszcze pieniędzy za wykonaną usługę, jest obowiązana do „rozliczenia VAT” najpóźniej w 30 dniu licząc od dnia wykonania usługi.
Przykład:
Firma X należąca do Pana Kowalskiego otrzymała zlecenie transportu kontenera z portu w Gdynii do Bydgoszczy. Usługa została wykonana 27 września 2012. Tego samego dnia została też wystawiona faktura VAT. Zapłatę za zrealizowaną usługę firma X otrzymała jednak dopiero 5 listopada. W obecnym stanie prawnym obowiązek podatkowy z tytułu tej usługi powstał 27 października 2012, co oznacza, że podatek z tytułu tej transakcji powinien zostać wykazany w deklaracji za październik, składanej do dnia 25 listopada 2012 i w tym terminie firma X powinna dokonać wpłaty podatku na konto urzędu skarbowego. W omawianej sytuacji wpłata podatku nie będzie problemem, gdyż firma Pana Kowalskiego otrzymała już pieniądze za wykonaną usługę.
Proponowana przez Ministerstwo Finansów zmiana spowoduje, że obowiązek podatkowy dla usług transportowych będzie powstawał na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu zmian, proponowana nowelizacja ma na celu ich uporządkowanie oraz uproszczenie. Wydaje się jednak, że usunięcie z treści ustawy niektórych zapisów nie jest zasadne.. Obowiązujące dzisiaj regulacje uwzględniają bowiem specyfikę niektórych branż (tutaj transportowej). Kształt obecnych przepisów Ustawy VAT w pewien sposób łagodzi także skutki opóźnień w płatnościach, czy też odległe ich terminy, z którymi spotykają się na co dzień transportowcy. Po przyjęciu projektu zmian w obecnym kształcie, sytuacja takich firm może wyglądać zupełnie inaczej.
Przykład:
Firma X należąca do Pana Kowalskiego otrzymała zlecenie transportu kontenera z portu w Gdynii do Krakowa. Usługa została wykonana 27 września 2013. Tego samego dnia została też wystawiona faktura VAT. Zapłatę za zrealizowaną usługę firma X otrzymała jednak dopiero 5 listopada 2013. Zgodnie z treścią proponowanych obecnie przepisów (przy założeniu ich przyjęcia) obowiązek z tytułu tej usługi powstanie 27 września, co oznacza, że podatek z tytułu tej transakcji powinien zostać wykazany w deklaracji za wrzesień, składanej do dnia 25 października 2013 i w tym terminie firma X powinna dokonać wpłaty podatku na konto urzędu skarbowego. W tym przypadku firma Pana Kowalskiego będzie więc zobowiązana do zapłaty podatku przed otrzymaniem wynagrodzenia za wykonaną usługę.
Planowane zmiany dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego, mające wpływ na termin płatności podatku, mają wejść w życie najwcześniej z dniem 1 lipca 2013. Niemniej jednak prace w Sejmie z tym związane prowadzone są już dzisiaj. Wypada mieć nadzieję, że posłowie zauważą ryzyko dla branży transportowej związane z przyjęciem projektu w obecnym kształcie. Być może pozostawienie w treści ustawy szczególnego przepisu, określającego moment powstania obowiązku podatkowego dla usług transportowych, przyniesie długoterminowo więcej korzyści niż jego likwidacja.