Federica Mogherini, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz Věra Jourová, komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci dla Biznes.pl.
Co roku Europejczycy odbywają 90 mln podróży poza granice UE w celach służbowych lub rekreacyjnych. Ponad 30 mln obywateli Unii mieszka na stałe poza jej granicami. Fakt, że tak duża liczba obywateli Unii pracuje i podróżuje za granicą, powoduje, że skuteczna powszechna ochrona konsularna jest sprawą najwyższej wagi.
Prawo do ochrony konsularnej jest zapisane w unijnych traktatach. Gwarantuje ono, że wszyscy obywatele Europy, podróżujący lub mieszkający poza UE, mają prawo zwrócić się o pomoc do konsulatu lub ambasady dowolnego państwa członkowskiego UE, jeżeli ich własny kraj nie posiada tam przedstawicielstwa. Jest to praktyczny przykład europejskiej solidarności. Europejczycy mogą korzystać z siatki bezpieczeństwa obejmującej cały świat.
Są tylko cztery kraje na świecie – Stany Zjednoczone, Chiny, Indie i Rosja – w których swoje przedstawicielstwo w postaci ambasady lub konsulatu posiada każde z 28 państw członkowskich. Oznacza to, że wielu obywateli znajdujących się w trudnej sytuacji za granicą nie zawsze może liczyć na pomoc swojego własnego kraju, dlatego konieczna jest współpraca zapewniająca im ochronę niezależnie od miejsca, w którym się znajdują.
Ochrona ta obejmuje sytuacje codzienne, takie jak utrata lub kradzież paszportu, poważny wypadek lub choroba, czy też bycie poszkodowanym w wyniku wypadku lub przestępstwa. Ma ona również zastosowanie w sytuacjach kryzysowych, takich jak klęski żywiołowe lub niepokoje polityczne, które mogą wymagać ewakuacji.
W maju UE przyjęła nowe zasady dotyczące ochrony konsularnej, mające wzmocnić wspomnianą „europejską siatkę bezpieczeństwa”. Dzięki proponowanej reformie zapewniamy możliwość bezproblemowego egzekwowania prawa do ochrony konsularnej w praktyce. Nowe zasady określają konkretne środki dotyczące sposobów współpracy i koordynacji działań między państwami członkowskimi. Wyjaśniają również, co w praktyce oznaczają prawa konsularne przysługujące obywatelom. Na przykład: jeżeli pomoc pociąga za sobą określone koszty i opłaty, obywatel kraju, który nie ma w danym państwie trzecim swojego przedstawicielstwa, nie będzie musiał płacić więcej za usługi konsularne niż obywatel kraju udzielającego mu pomocy. Zasady precyzują również, w jakim zakresie członkowie rodziny obywatela UE, którzy sami nie są obywatelami UE, są uprawnieni do pomocy. Ponadto obywatele mogą uzyskać informacje na temat dostępnej pomocy, kontaktując się z jedną ze 139 delegatur Unii na całym świecie.
Naszym nadrzędnym celem jest pomoc obywatelom w potrzebie w każdym miejscu na świecie. Obywatele oczekują od rządów swoich krajów i całej Europie odpowiedniej ochrony i mają do niej prawo. Jesteśmy przekonane, że nowe przepisy pomogą nam zrealizować ten postulat w praktyce.