Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana. Laureatem został ekonomista Angus Deaton. Brytyjski naukowiec, który na co dzień pracuje na amerykańskim Uniwersytecie Princeton. Królewska Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała Deatona za analizy dotyczące zagadnień konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu.
W uzasadnieniu do decyzji wskazano potrzebę zrozumienia wyborów konsumentów. To pierwszy krok do opracowania polityki promującej dobrobyt i ograniczającej ubóstwo. Według szwedzkiej akademii Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do zrozumienia tych procesów. Dzięki niemu udało się szerzej zrozumieć zjawisko biedy na świeci. Modele, na których pracował, pokazywały, w jaki sposób dochód kształtuje poziom zamożności w krajach rozwiniętych i poziom biedy w krajach rozwijających się.
- Wszystkie jego publikacje dotyczą gorących obecnie tematów - powiedziała w rozmowie z PAP prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Elżbieta Mączyńska. - Niektórzy mówią, że Nagroda Nobla jest trochę upolityczniona, bo właśnie dotyczy gorących tematów. Trudno to łączyć z upolitycznieniem, tylko po prostu rolą ekonomistów jest reagowanie na gorące, bieżące tematy. I on właśnie zajmuje się analizą konsumpcji, nierówności i związanych z tym nieprawidłowości świata. A nierówności rozpatruje nie tylko poprzez dochody materialne, w sensie zarobków, tylko rozpatruje je szeroko - dodała Mączyńska.
Angus Deaton urodził się 19 października 1945 roku w Edynburgu. Jest ekonomistą specjalizującym się w zagadnieniach mikroekonomii. W pracy naukowej zajmuje się badaniem procesami ekonomicznymi, które warunkują zachowania konsumentów.
Nagroda dla Deatona jest zaskoczeniem. Nie sprawdziły się spekulacje zagranicznych mediów, które wśród potencjalnych laureatów Nagrody Nobla widziały m.in. Charlesa F. Manskiego, który jest profesorem ekonomii na Northwestern University w Stanach Zjednoczonych. Jego badania obejmują ekonometrię i analizę polityki publicznej; Sir Richarda Blundella, który jest wielokrotnie nagradzanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej i profesorem na University College London oraz Johna A. Lista, który jest wybitnym profesorem ekonomii oraz kierownikiem Katedry Ekonomii na uniwersytecie w Chicago.
Kontrowersje związane z ekonomicznym Noblem
12 października po raz 47. została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Wyróżnieniu temu od samego początku towarzyszą kontrowersje, a niektóre decyzje komitetu noblowskiego wywołały wręcz oburzenie opinii publicznej.
Kiedy w 1901 roku pierwszy raz przyznawano Nagrody Nobla, nie było na liście ekonomii. Alfred Nobel nie uwzględnił bowiem w swojej ostatniej woli tej dziedziny nauki. Nagroda z ekonomii pojawiła się dopiero w 1968 roku i od razu wywołała kontrowersje.
Po pierwsze - fundatorem nagrody został szwedzki bank centralny Riksbank. To spowodowało opór wśród naukowców, którzy twierdzili, że w ten sposób bank narusza swoją reputację, opowiadając się po stronie jednego z nurtów ekonomicznych, którego przedstawiciel jest akurat nagradzany.
Po drugie - swój sprzeciw zgłosili potomkowie Alfreda Nobla, którzy chcieli bronić ostatniej woli przodka zapisanej w testamencie. A tam o ekonomii nie było ani słowa.
I to właśnie ten ostatni zarzut spowodował, że Nobel z ekonomii jest niejako "nieoficjalny ", choć zasady przyznawania nagrody są takie same, jak w przypadku innych dziedzin. Nazwa wyróżnienia zresztą zmieniała się już dziewięć razy. Od 2012 roku pełna nazwa brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla".
Kontrowersje wokół nagrody Banku Szwecji narastały także w trakcie jej przyznawania. Wśród ekonomistów dość popularny był podgląd, że nagroda służy przede wszystkim do budowania wizerunku nagradzanych, rozwoju ich kariery polityczno-naukowej, a ich teorie miały duże oddziaływanie na rządy i społeczeństwa, choć często nie miały praktycznego przełożenia na gospodarkę.
Gunnar Myrdal, laureat ekonomicznego Nobla z 1974 roku, postulował nawet, by odejść od przyznawania tej nagrody. Protestował w ten sposób przeciwko przyznaniu wyróżnienia Friedrichowi von Hayekowi, z którym dzielił nagrodę, oraz Miltonowi Friedmanowi, który otrzymał Nobla dwa lata później.
Sami laureaci Nagrody Nobla też wywoływali kontrowersje i zaciekawienie opinii publicznej. Zarzucano im m.in. sprzyjanie dyktatorom i chorobę psychiczną. Ogłoszenie werdyktu jednego z laureatów spotkało się nawet z manifestacją uliczną.
Przedstawiamy pięć kontrowersyjnych postaci, które otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana. Laureatem został ekonomista Angus Deaton. Brytyjski naukowiec, który na co dzień pracuje na amerykańskim Uniwersytecie Princeton. Królewska Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała Deatona za analizy dotyczące zagadnień konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu.
W uzasadnieniu do decyzji wskazano potrzebę zrozumienia wyborów konsumentów. To pierwszy krok do opracowania polityki promującej dobrobyt i ograniczającej ubóstwo. Według szwedzkiej akademii Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do zrozumienia tych procesów. Dzięki niemu udało się szerzej zrozumieć zjawisko biedy na świeci. Modele, na których pracował, pokazywały, w jaki sposób dochód kształtuje poziom zamożności w krajach rozwiniętych i poziom biedy w krajach rozwijających się.
- Wszystkie jego publikacje dotyczą gorących obecnie tematów - powiedziała w rozmowie z PAP prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Elżbieta Mączyńska. - Niektórzy mówią, że Nagroda Nobla jest trochę upolityczniona, bo właśnie dotyczy gorących tematów. Trudno to łączyć z upolitycznieniem, tylko po prostu rolą ekonomistów jest reagowanie na gorące, bieżące tematy. I on właśnie zajmuje się analizą konsumpcji, nierówności i związanych z tym nieprawidłowości świata. A nierówności rozpatruje nie tylko poprzez dochody materialne, w sensie zarobków, tylko rozpatruje je szeroko - dodała Mączyńska.
Angus Deaton urodził się 19 października 1945 roku w Edynburgu. Jest ekonomistą specjalizującym się w zagadnieniach mikroekonomii. W pracy naukowej zajmuje się badaniem procesami ekonomicznymi, które warunkują zachowania konsumentów.
Nagroda dla Deatona jest zaskoczeniem. Nie sprawdziły się spekulacje zagranicznych mediów, które wśród potencjalnych laureatów Nagrody Nobla widziały m.in. Charlesa F. Manskiego, który jest profesorem ekonomii na Northwestern University w Stanach Zjednoczonych. Jego badania obejmują ekonometrię i analizę polityki publicznej; Sir Richarda Blundella, który jest wielokrotnie nagradzanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej i profesorem na University College London oraz Johna A. Lista, który jest wybitnym profesorem ekonomii oraz kierownikiem Katedry Ekonomii na uniwersytecie w Chicago.
Kontrowersje związane z ekonomicznym Noblem
12 października po raz 47. została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Wyróżnieniu temu od samego początku towarzyszą kontrowersje, a niektóre decyzje komitetu noblowskiego wywołały wręcz oburzenie opinii publicznej.
Kiedy w 1901 roku pierwszy raz przyznawano Nagrody Nobla, nie było na liście ekonomii. Alfred Nobel nie uwzględnił bowiem w swojej ostatniej woli tej dziedziny nauki. Nagroda z ekonomii pojawiła się dopiero w 1968 roku i od razu wywołała kontrowersje.
Po pierwsze - fundatorem nagrody został szwedzki bank centralny Riksbank. To spowodowało opór wśród naukowców, którzy twierdzili, że w ten sposób bank narusza swoją reputację, opowiadając się po stronie jednego z nurtów ekonomicznych, którego przedstawiciel jest akurat nagradzany.
Po drugie - swój sprzeciw zgłosili potomkowie Alfreda Nobla, którzy chcieli bronić ostatniej woli przodka zapisanej w testamencie. A tam o ekonomii nie było ani słowa.
I to właśnie ten ostatni zarzut spowodował, że Nobel z ekonomii jest niejako "nieoficjalny ", choć zasady przyznawania nagrody są takie same, jak w przypadku innych dziedzin. Nazwa wyróżnienia zresztą zmieniała się już dziewięć razy. Od 2012 roku pełna nazwa brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla".
Kontrowersje wokół nagrody Banku Szwecji narastały także w trakcie jej przyznawania. Wśród ekonomistów dość popularny był podgląd, że nagroda służy przede wszystkim do budowania wizerunku nagradzanych, rozwoju ich kariery polityczno-naukowej, a ich teorie miały duże oddziaływanie na rządy i społeczeństwa, choć często nie miały praktycznego przełożenia na gospodarkę.
Gunnar Myrdal, laureat ekonomicznego Nobla z 1974 roku, postulował nawet, by odejść od przyznawania tej nagrody. Protestował w ten sposób przeciwko przyznaniu wyróżnienia Friedrichowi von Hayekowi, z którym dzielił nagrodę, oraz Miltonowi Friedmanowi, który otrzymał Nobla dwa lata później.
Sami laureaci Nagrody Nobla też wywoływali kontrowersje i zaciekawienie opinii publicznej. Zarzucano im m.in. sprzyjanie dyktatorom i chorobę psychiczną. Ogłoszenie werdyktu jednego z laureatów spotkało się nawet z manifestacją uliczną.
Przedstawiamy pięć kontrowersyjnych postaci, które otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana. Laureatem został ekonomista Angus Deaton. Brytyjski naukowiec, który na co dzień pracuje na amerykańskim Uniwersytecie Princeton. Królewska Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała Deatona za analizy dotyczące zagadnień konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu.
W uzasadnieniu do decyzji wskazano potrzebę zrozumienia wyborów konsumentów. To pierwszy krok do opracowania polityki promującej dobrobyt i ograniczającej ubóstwo. Według szwedzkiej akademii Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do zrozumienia tych procesów. Dzięki niemu udało się szerzej zrozumieć zjawisko biedy na świeci. Modele, na których pracował, pokazywały, w jaki sposób dochód kształtuje poziom zamożności w krajach rozwiniętych i poziom biedy w krajach rozwijających się.
- Wszystkie jego publikacje dotyczą gorących obecnie tematów - powiedziała w rozmowie z PAP prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Elżbieta Mączyńska. - Niektórzy mówią, że Nagroda Nobla jest trochę upolityczniona, bo właśnie dotyczy gorących tematów. Trudno to łączyć z upolitycznieniem, tylko po prostu rolą ekonomistów jest reagowanie na gorące, bieżące tematy. I on właśnie zajmuje się analizą konsumpcji, nierówności i związanych z tym nieprawidłowości świata. A nierówności rozpatruje nie tylko poprzez dochody materialne, w sensie zarobków, tylko rozpatruje je szeroko - dodała Mączyńska.
Angus Deaton urodził się 19 października 1945 roku w Edynburgu. Jest ekonomistą specjalizującym się w zagadnieniach mikroekonomii. W pracy naukowej zajmuje się badaniem procesami ekonomicznymi, które warunkują zachowania konsumentów.
Nagroda dla Deatona jest zaskoczeniem. Nie sprawdziły się spekulacje zagranicznych mediów, które wśród potencjalnych laureatów Nagrody Nobla widziały m.in. Charlesa F. Manskiego, który jest profesorem ekonomii na Northwestern University w Stanach Zjednoczonych. Jego badania obejmują ekonometrię i analizę polityki publicznej; Sir Richarda Blundella, który jest wielokrotnie nagradzanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej i profesorem na University College London oraz Johna A. Lista, który jest wybitnym profesorem ekonomii oraz kierownikiem Katedry Ekonomii na uniwersytecie w Chicago.
Kontrowersje związane z ekonomicznym Noblem
12 października po raz 47. została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Wyróżnieniu temu od samego początku towarzyszą kontrowersje, a niektóre decyzje komitetu noblowskiego wywołały wręcz oburzenie opinii publicznej.
Kiedy w 1901 roku pierwszy raz przyznawano Nagrody Nobla, nie było na liście ekonomii. Alfred Nobel nie uwzględnił bowiem w swojej ostatniej woli tej dziedziny nauki. Nagroda z ekonomii pojawiła się dopiero w 1968 roku i od razu wywołała kontrowersje.
Po pierwsze - fundatorem nagrody został szwedzki bank centralny Riksbank. To spowodowało opór wśród naukowców, którzy twierdzili, że w ten sposób bank narusza swoją reputację, opowiadając się po stronie jednego z nurtów ekonomicznych, którego przedstawiciel jest akurat nagradzany.
Po drugie - swój sprzeciw zgłosili potomkowie Alfreda Nobla, którzy chcieli bronić ostatniej woli przodka zapisanej w testamencie. A tam o ekonomii nie było ani słowa.
I to właśnie ten ostatni zarzut spowodował, że Nobel z ekonomii jest niejako "nieoficjalny ", choć zasady przyznawania nagrody są takie same, jak w przypadku innych dziedzin. Nazwa wyróżnienia zresztą zmieniała się już dziewięć razy. Od 2012 roku pełna nazwa brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla".
Kontrowersje wokół nagrody Banku Szwecji narastały także w trakcie jej przyznawania. Wśród ekonomistów dość popularny był podgląd, że nagroda służy przede wszystkim do budowania wizerunku nagradzanych, rozwoju ich kariery polityczno-naukowej, a ich teorie miały duże oddziaływanie na rządy i społeczeństwa, choć często nie miały praktycznego przełożenia na gospodarkę.
Gunnar Myrdal, laureat ekonomicznego Nobla z 1974 roku, postulował nawet, by odejść od przyznawania tej nagrody. Protestował w ten sposób przeciwko przyznaniu wyróżnienia Friedrichowi von Hayekowi, z którym dzielił nagrodę, oraz Miltonowi Friedmanowi, który otrzymał Nobla dwa lata później.
Sami laureaci Nagrody Nobla też wywoływali kontrowersje i zaciekawienie opinii publicznej. Zarzucano im m.in. sprzyjanie dyktatorom i chorobę psychiczną. Ogłoszenie werdyktu jednego z laureatów spotkało się nawet z manifestacją uliczną.
Przedstawiamy pięć kontrowersyjnych postaci, które otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana. Laureatem został ekonomista Angus Deaton. Brytyjski naukowiec, który na co dzień pracuje na amerykańskim Uniwersytecie Princeton. Królewska Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała Deatona za analizy dotyczące zagadnień konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu.
W uzasadnieniu do decyzji wskazano potrzebę zrozumienia wyborów konsumentów. To pierwszy krok do opracowania polityki promującej dobrobyt i ograniczającej ubóstwo. Według szwedzkiej akademii Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do zrozumienia tych procesów. Dzięki niemu udało się szerzej zrozumieć zjawisko biedy na świeci. Modele, na których pracował, pokazywały, w jaki sposób dochód kształtuje poziom zamożności w krajach rozwiniętych i poziom biedy w krajach rozwijających się.
- Wszystkie jego publikacje dotyczą gorących obecnie tematów - powiedziała w rozmowie z PAP prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Elżbieta Mączyńska. - Niektórzy mówią, że Nagroda Nobla jest trochę upolityczniona, bo właśnie dotyczy gorących tematów. Trudno to łączyć z upolitycznieniem, tylko po prostu rolą ekonomistów jest reagowanie na gorące, bieżące tematy. I on właśnie zajmuje się analizą konsumpcji, nierówności i związanych z tym nieprawidłowości świata. A nierówności rozpatruje nie tylko poprzez dochody materialne, w sensie zarobków, tylko rozpatruje je szeroko - dodała Mączyńska.
Angus Deaton urodził się 19 października 1945 roku w Edynburgu. Jest ekonomistą specjalizującym się w zagadnieniach mikroekonomii. W pracy naukowej zajmuje się badaniem procesami ekonomicznymi, które warunkują zachowania konsumentów.
Nagroda dla Deatona jest zaskoczeniem. Nie sprawdziły się spekulacje zagranicznych mediów, które wśród potencjalnych laureatów Nagrody Nobla widziały m.in. Charlesa F. Manskiego, który jest profesorem ekonomii na Northwestern University w Stanach Zjednoczonych. Jego badania obejmują ekonometrię i analizę polityki publicznej; Sir Richarda Blundella, który jest wielokrotnie nagradzanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej i profesorem na University College London oraz Johna A. Lista, który jest wybitnym profesorem ekonomii oraz kierownikiem Katedry Ekonomii na uniwersytecie w Chicago.
Kontrowersje związane z ekonomicznym Noblem
12 października po raz 47. została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Wyróżnieniu temu od samego początku towarzyszą kontrowersje, a niektóre decyzje komitetu noblowskiego wywołały wręcz oburzenie opinii publicznej.
Kiedy w 1901 roku pierwszy raz przyznawano Nagrody Nobla, nie było na liście ekonomii. Alfred Nobel nie uwzględnił bowiem w swojej ostatniej woli tej dziedziny nauki. Nagroda z ekonomii pojawiła się dopiero w 1968 roku i od razu wywołała kontrowersje.
Po pierwsze - fundatorem nagrody został szwedzki bank centralny Riksbank. To spowodowało opór wśród naukowców, którzy twierdzili, że w ten sposób bank narusza swoją reputację, opowiadając się po stronie jednego z nurtów ekonomicznych, którego przedstawiciel jest akurat nagradzany.
Po drugie - swój sprzeciw zgłosili potomkowie Alfreda Nobla, którzy chcieli bronić ostatniej woli przodka zapisanej w testamencie. A tam o ekonomii nie było ani słowa.
I to właśnie ten ostatni zarzut spowodował, że Nobel z ekonomii jest niejako "nieoficjalny ", choć zasady przyznawania nagrody są takie same, jak w przypadku innych dziedzin. Nazwa wyróżnienia zresztą zmieniała się już dziewięć razy. Od 2012 roku pełna nazwa brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla".
Kontrowersje wokół nagrody Banku Szwecji narastały także w trakcie jej przyznawania. Wśród ekonomistów dość popularny był podgląd, że nagroda służy przede wszystkim do budowania wizerunku nagradzanych, rozwoju ich kariery polityczno-naukowej, a ich teorie miały duże oddziaływanie na rządy i społeczeństwa, choć często nie miały praktycznego przełożenia na gospodarkę.
Gunnar Myrdal, laureat ekonomicznego Nobla z 1974 roku, postulował nawet, by odejść od przyznawania tej nagrody. Protestował w ten sposób przeciwko przyznaniu wyróżnienia Friedrichowi von Hayekowi, z którym dzielił nagrodę, oraz Miltonowi Friedmanowi, który otrzymał Nobla dwa lata później.
Sami laureaci Nagrody Nobla też wywoływali kontrowersje i zaciekawienie opinii publicznej. Zarzucano im m.in. sprzyjanie dyktatorom i chorobę psychiczną. Ogłoszenie werdyktu jednego z laureatów spotkało się nawet z manifestacją uliczną.
Przedstawiamy pięć kontrowersyjnych postaci, które otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana. Laureatem został ekonomista Angus Deaton. Brytyjski naukowiec, który na co dzień pracuje na amerykańskim Uniwersytecie Princeton. Królewska Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała Deatona za analizy dotyczące zagadnień konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu.
W uzasadnieniu do decyzji wskazano potrzebę zrozumienia wyborów konsumentów. To pierwszy krok do opracowania polityki promującej dobrobyt i ograniczającej ubóstwo. Według szwedzkiej akademii Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do zrozumienia tych procesów. Dzięki niemu udało się szerzej zrozumieć zjawisko biedy na świeci. Modele, na których pracował, pokazywały, w jaki sposób dochód kształtuje poziom zamożności w krajach rozwiniętych i poziom biedy w krajach rozwijających się.
- Wszystkie jego publikacje dotyczą gorących obecnie tematów - powiedziała w rozmowie z PAP prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Elżbieta Mączyńska. - Niektórzy mówią, że Nagroda Nobla jest trochę upolityczniona, bo właśnie dotyczy gorących tematów. Trudno to łączyć z upolitycznieniem, tylko po prostu rolą ekonomistów jest reagowanie na gorące, bieżące tematy. I on właśnie zajmuje się analizą konsumpcji, nierówności i związanych z tym nieprawidłowości świata. A nierówności rozpatruje nie tylko poprzez dochody materialne, w sensie zarobków, tylko rozpatruje je szeroko - dodała Mączyńska.
Angus Deaton urodził się 19 października 1945 roku w Edynburgu. Jest ekonomistą specjalizującym się w zagadnieniach mikroekonomii. W pracy naukowej zajmuje się badaniem procesami ekonomicznymi, które warunkują zachowania konsumentów.
Nagroda dla Deatona jest zaskoczeniem. Nie sprawdziły się spekulacje zagranicznych mediów, które wśród potencjalnych laureatów Nagrody Nobla widziały m.in. Charlesa F. Manskiego, który jest profesorem ekonomii na Northwestern University w Stanach Zjednoczonych. Jego badania obejmują ekonometrię i analizę polityki publicznej; Sir Richarda Blundella, który jest wielokrotnie nagradzanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej i profesorem na University College London oraz Johna A. Lista, który jest wybitnym profesorem ekonomii oraz kierownikiem Katedry Ekonomii na uniwersytecie w Chicago.
Kontrowersje związane z ekonomicznym Noblem
12 października po raz 47. została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Wyróżnieniu temu od samego początku towarzyszą kontrowersje, a niektóre decyzje komitetu noblowskiego wywołały wręcz oburzenie opinii publicznej.
Kiedy w 1901 roku pierwszy raz przyznawano Nagrody Nobla, nie było na liście ekonomii. Alfred Nobel nie uwzględnił bowiem w swojej ostatniej woli tej dziedziny nauki. Nagroda z ekonomii pojawiła się dopiero w 1968 roku i od razu wywołała kontrowersje.
Po pierwsze - fundatorem nagrody został szwedzki bank centralny Riksbank. To spowodowało opór wśród naukowców, którzy twierdzili, że w ten sposób bank narusza swoją reputację, opowiadając się po stronie jednego z nurtów ekonomicznych, którego przedstawiciel jest akurat nagradzany.
Po drugie - swój sprzeciw zgłosili potomkowie Alfreda Nobla, którzy chcieli bronić ostatniej woli przodka zapisanej w testamencie. A tam o ekonomii nie było ani słowa.
I to właśnie ten ostatni zarzut spowodował, że Nobel z ekonomii jest niejako "nieoficjalny ", choć zasady przyznawania nagrody są takie same, jak w przypadku innych dziedzin. Nazwa wyróżnienia zresztą zmieniała się już dziewięć razy. Od 2012 roku pełna nazwa brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla".
Kontrowersje wokół nagrody Banku Szwecji narastały także w trakcie jej przyznawania. Wśród ekonomistów dość popularny był podgląd, że nagroda służy przede wszystkim do budowania wizerunku nagradzanych, rozwoju ich kariery polityczno-naukowej, a ich teorie miały duże oddziaływanie na rządy i społeczeństwa, choć często nie miały praktycznego przełożenia na gospodarkę.
Gunnar Myrdal, laureat ekonomicznego Nobla z 1974 roku, postulował nawet, by odejść od przyznawania tej nagrody. Protestował w ten sposób przeciwko przyznaniu wyróżnienia Friedrichowi von Hayekowi, z którym dzielił nagrodę, oraz Miltonowi Friedmanowi, który otrzymał Nobla dwa lata później.
Sami laureaci Nagrody Nobla też wywoływali kontrowersje i zaciekawienie opinii publicznej. Zarzucano im m.in. sprzyjanie dyktatorom i chorobę psychiczną. Ogłoszenie werdyktu jednego z laureatów spotkało się nawet z manifestacją uliczną.
Przedstawiamy pięć kontrowersyjnych postaci, które otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana. Laureatem został ekonomista Angus Deaton. Brytyjski naukowiec, który na co dzień pracuje na amerykańskim Uniwersytecie Princeton. Królewska Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała Deatona za analizy dotyczące zagadnień konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu.
W uzasadnieniu do decyzji wskazano potrzebę zrozumienia wyborów konsumentów. To pierwszy krok do opracowania polityki promującej dobrobyt i ograniczającej ubóstwo. Według szwedzkiej akademii Deaton bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do zrozumienia tych procesów. Dzięki niemu udało się szerzej zrozumieć zjawisko biedy na świeci. Modele, na których pracował, pokazywały, w jaki sposób dochód kształtuje poziom zamożności w krajach rozwiniętych i poziom biedy w krajach rozwijających się.
- Wszystkie jego publikacje dotyczą gorących obecnie tematów - powiedziała w rozmowie z PAP prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego Elżbieta Mączyńska. - Niektórzy mówią, że Nagroda Nobla jest trochę upolityczniona, bo właśnie dotyczy gorących tematów. Trudno to łączyć z upolitycznieniem, tylko po prostu rolą ekonomistów jest reagowanie na gorące, bieżące tematy. I on właśnie zajmuje się analizą konsumpcji, nierówności i związanych z tym nieprawidłowości świata. A nierówności rozpatruje nie tylko poprzez dochody materialne, w sensie zarobków, tylko rozpatruje je szeroko - dodała Mączyńska.
Angus Deaton urodził się 19 października 1945 roku w Edynburgu. Jest ekonomistą specjalizującym się w zagadnieniach mikroekonomii. W pracy naukowej zajmuje się badaniem procesami ekonomicznymi, które warunkują zachowania konsumentów.
Nagroda dla Deatona jest zaskoczeniem. Nie sprawdziły się spekulacje zagranicznych mediów, które wśród potencjalnych laureatów Nagrody Nobla widziały m.in. Charlesa F. Manskiego, który jest profesorem ekonomii na Northwestern University w Stanach Zjednoczonych. Jego badania obejmują ekonometrię i analizę polityki publicznej; Sir Richarda Blundella, który jest wielokrotnie nagradzanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej i profesorem na University College London oraz Johna A. Lista, który jest wybitnym profesorem ekonomii oraz kierownikiem Katedry Ekonomii na uniwersytecie w Chicago.
Kontrowersje związane z ekonomicznym Noblem
12 października po raz 47. została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Wyróżnieniu temu od samego początku towarzyszą kontrowersje, a niektóre decyzje komitetu noblowskiego wywołały wręcz oburzenie opinii publicznej.
Kiedy w 1901 roku pierwszy raz przyznawano Nagrody Nobla, nie było na liście ekonomii. Alfred Nobel nie uwzględnił bowiem w swojej ostatniej woli tej dziedziny nauki. Nagroda z ekonomii pojawiła się dopiero w 1968 roku i od razu wywołała kontrowersje.
Po pierwsze - fundatorem nagrody został szwedzki bank centralny Riksbank. To spowodowało opór wśród naukowców, którzy twierdzili, że w ten sposób bank narusza swoją reputację, opowiadając się po stronie jednego z nurtów ekonomicznych, którego przedstawiciel jest akurat nagradzany.
Po drugie - swój sprzeciw zgłosili potomkowie Alfreda Nobla, którzy chcieli bronić ostatniej woli przodka zapisanej w testamencie. A tam o ekonomii nie było ani słowa.
I to właśnie ten ostatni zarzut spowodował, że Nobel z ekonomii jest niejako "nieoficjalny ", choć zasady przyznawania nagrody są takie same, jak w przypadku innych dziedzin. Nazwa wyróżnienia zresztą zmieniała się już dziewięć razy. Od 2012 roku pełna nazwa brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla".
Kontrowersje wokół nagrody Banku Szwecji narastały także w trakcie jej przyznawania. Wśród ekonomistów dość popularny był podgląd, że nagroda służy przede wszystkim do budowania wizerunku nagradzanych, rozwoju ich kariery polityczno-naukowej, a ich teorie miały duże oddziaływanie na rządy i społeczeństwa, choć często nie miały praktycznego przełożenia na gospodarkę.
Gunnar Myrdal, laureat ekonomicznego Nobla z 1974 roku, postulował nawet, by odejść od przyznawania tej nagrody. Protestował w ten sposób przeciwko przyznaniu wyróżnienia Friedrichowi von Hayekowi, z którym dzielił nagrodę, oraz Miltonowi Friedmanowi, który otrzymał Nobla dwa lata później.
Sami laureaci Nagrody Nobla też wywoływali kontrowersje i zaciekawienie opinii publicznej. Zarzucano im m.in. sprzyjanie dyktatorom i chorobę psychiczną. Ogłoszenie werdyktu jednego z laureatów spotkało się nawet z manifestacją uliczną.
Przedstawiamy pięć kontrowersyjnych postaci, które otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.