Chociaż niemal systematycznie kurczą się możliwości wykorzystania ulg i odliczeń podatkowych, Ministerstwo Finansów pozostawiło nam jeszcze całkiem sporo możliwości „okrojenia” podatku dochodowego za 2012 rok. Duże zmiany czekają nas za to przy wypełnianiu zeznań PIT w przyszłym roku. Warto więc przyjrzeć się jakie korzyści dla naszych kieszeni mogą przynieść wciąż jeszcze obowiązujące przepisy podatkowe.
Osoby rozliczające się na podstawie deklaracji PIT-28 (ryczałt ewidencjonowany), PIT-36 (działalność gospodarcza), PIT-37 (praca, umowy o dzieło i zlecenie, emerytury), jeśli chcą skorzystać z przysługujących im ulg i odliczeń, do swoich zeznań podatkowych dołączają druk PIT/O. Zgodnie z przepisami, odliczeniu od dochodu (w przypadku PIT-28 odliczeniu od przychodu) podlegają: darowizny, wydatki na cele rehabilitacyjne, zwrot za nienależnie pobrane
świadczenia, użytkowanie internetu, wydatki na nabycie nowych technologii i wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE).
Darowizny
W przypadku darowizn odliczenie nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu (przychodu). W druku PIT/O możemy ująć nasze darowizny przekazane na cele kultu religijnego oraz działalność pożytku publicznego i wolontariatu. Może to być np. wsparcie dla organizacji zajmujących się pomocą społeczną, osobami niepełnosprawnymi, przeciwdziałaniem uzależnieniom, pielęgnowaniu polskości itp.
Warto pamiętać, że odliczać możemy nie tylko darowizny na rzecz polskich organizacji, ale także tych, działających na terenie Unii Europejskiej czy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (pod warunkiem, że prowadzą one działania równorzędne do tych określonych w krajowych przepisach).
Z ulg korzystać mogą także honorowi krwiodawcy. Podatnik, który nieodpłatnie oddał krew i został zarejestrowany w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, może odliczyć jej wartość od swojego dochodu (przychodu). Wysokość ulgi zależy od ilości podarowanego „czerwonego złota”, ale także jego składników (osocza). Obowiązujący obecnie przelicznik to 130 zł za 1 litr pobranej krwi.
Darowiznę możemy odliczyć, jeśli mamy dokument potwierdzający wpłatę na rachunek bankowy wspartego przez nas podmiotu. W przypadku, gdy była to np. darowizna rzeczowa, wymagany jest dowodów, z którego wynika kto jest darczyńcą, jaka jest wartość przedmiotu oraz oświadczenie, że obdarowywany go przyjmuje .
Fiskus nie uwzględni naszych darowizn na rzecz osób fizycznych oraz podmiotów z branży tytoniowej, spirytusowej, elektronicznej, czy metali szlachetnych.
Rehabilitacja niepełnosprawnych
Spory zakres możliwości odliczeń mają niepełnosprawni lub osoby utrzymujące niepełnosprawnego (pod warunkiem, że jego dochody podatkowe nie przekroczyły w danym roku kwoty 9 120 zł). Odliczeniu podlegają wydatki związane z adaptacją mieszkania i samochodu do potrzeb niepełnosprawnego, a także zakup i naprawa sprzętu rehabilitacyjnego lub ułatwiającego czynności życiowe (mogą to być także np. wydawnictwa medyczne czy materiały szkoleniowe).
W deklaracji PIT/O można uwzględnić także opłaty za pobyt i transport na turnusach rehabilitacyjnych, lecznicach uzdrowiskowych czy koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.
Osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu (I grupa inwalidzka) oraz osoby niewidome (I i II grupa) od dochodu odliczą także opłacenie przewodnika, ale jedynie do kwoty 2 280 zł w danym roku. Co ciekawe, taki sam próg odliczenia obowiązuje w przypadku kosztów utrzymania psa przewodnika oraz wydatków związanych z użytkowaniem własnego samochodu w związku z przewozem na niezbędne zabiegi rehabilitacyjno-lecznicze (w przypadku płatnego transportu karetką sanitarną limitu wydatków nie wskazano).
Uwzględniono także odpisy związane z opieką pielęgniarską (w przypadku przewlekłej choroby niepełnosprawnego) i usługi opiekuńcze (dla osób zaliczanych do I grupy inwalidzkiej).
Odliczyć można też opłacenie tłumacza migowego i leki. W tym ostatnim przypadku, chodzi o medykamenty, wobec których lekarz stwierdził, że niepełnosprawny musi je stosować, a ich koszt w skali miesiąca przekroczył 100 zł. W druku PIT/O można uwzględnić jedynie tę nadwyżkę (jeśli np. na lekarstwa wydaliśmy 140 zł, odliczeniu podlega kwota 40 zł).
Czytaj dalej: internet i nowe technologie
Internet i nowe technologie
Jedną z najpopularniejszych ulg wykorzystywanych przy rozliczeniu z Urzędem Skarbowym jest odliczenie wydatków z tytułu użytkowania internetu. W skali całego roku można odliczyć maksymalnie 760 zł. Od niedawna z ulgi korzystamy rozumiejąc internet nie tylko jako stałe łącze w miejscu zamieszkania podatnika. Dowodem na korzystanie z sieci może być nawet rachunek z kawiarenki internetowej. Warto przypomnieć, że z odpisu korzystamy w tym roku po raz ostatni.
Kolejna ulga wykorzystywana jest głównie przez innowacyjnych przedsiębiorców, prowadzących działalność pozarolniczą. Przez „ulgę na nowe technologie”, rozumie się możliwość odliczenia wydatków poniesionych na wiedzę technologiczną (licencje, wyniki badań, know-how), która umożliwia wytwarzanie udoskonalonych wyrobów lub usług. Ważne by nie była ona stosowana na świecie dłużej niż 5 lat (fakt ten musi potwierdzić niezależna jednostka naukowa). W tym przypadku odliczyć można kwotę nie przekraczającą dochodu uzyskanego przez podatnika z jego działalności (pod warunkiem, że nie jest ona prowadzona na terenie strefy ekonomicznej).
Wpłaty na IKZE i nienależne świadczenia
Odliczenia wpłat dokonywanych na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego podatnicy mogą dokonać po raz pierwszy w tym roku. Kwoty ujęte w zeznaniu PIT/O nie mogą być większe niż 4 proc. kwoty wynoszącej dla oszczędzających w 2012 r. 105 780 zł (wynika to m.in. z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe). Za wpłatę na IKZE uznaje się także przeniesienie na nie środków z indywidualnego konta emerytalnego (IKE). Jeśli tym samym naruszony zostanie wyznaczony limit wpłat, nadwyżkę będzie można odliczyć w kolejnych latach.
Prawo podatkowe przewiduje także sytuacje, gdy w okresie 2008-2011 obywatel odprowadził podatek wyliczony na podstawie m.in. uzyskanych świadczeń, które potem okazały się nienależnie przez niego pobrane. Gdy zostały zwrócone, podatnik może sobie odliczyć „nadpłaconą” wcześniej kwotę.
Dojazd do pracy
Pracodawca co miesiąc za swoich pracowników odprowadza tzw. zaliczki na podatek, odliczając je od zarobków przed opodatkowaniem. Są to kwoty zryczałtowane. W przypadku osób, które dojeżdżają do pracy z innego miasta stawki odliczenia są wyższe niż „miejscowych” pracowników i wynoszą: 139 zł 06 gr miesięcznie, a rocznie - 1 668 zł 72 gr. Dla tych, którzy mają np. dwie prace odliczenie maksymalnie wynosi 2 502 zł 56 gr. Jeśli jednak wydatki podatnika, który dojeżdża do pracy są większe niż ryczałt, a może on je udokumentować np. imiennymi biletami okresowymi, składając PIT warto nadwyżkę wydatków odliczyć samodzielnie.
Ulga rodzinna i ulga dla gosposi
Nasze zobowiązania wobec fiskusa można pomniejszyć stosując także odliczenia od podatku. Niezmiennie od kilku lat najpopularniejsza jest tzw. „ulga rodzinna”. Miesięcznie na każde dziecko możemy odliczyć 92,67 zł (pod warunkiem, że podatnik w tym okresie wykonywał wobec małoletniego władzę rodzicielską, a jeśli dziecko z nim zamieszkiwało pełnił funkcję opiekuna prawnego lub rodziny zastępczej).
W przypadku gdy np. dziecko rozwiedzionych rodziców przebywało w ciągu miesiąca u nich obojga, matka i ojciec mogą odliczyć sobie od podatku ulgę w wysokości 1/30 kwoty 92,67 zł za każdy dzień sprawowania opieki nad dzieckiem. Podobne zasady dotyczą rodziców i opiekunów pełnoletnich dzieci, które otrzymują rentę socjalną, dodatek pielęgnacyjny lub uczą się, czy studiują.
W przypadku gdy podatnik w gospodarstwie domowym przez ponad rok zatrudnia na podstawie umowy aktywizacyjnej bezrobotną osobę do pomocy w pracach domowych i z własnych środków opłaca jej składki na ubezpieczenie społeczne, należy mu się odpis od podatku w wysokości udokumentowanych na ten cel wydatków. W tym przypadku ważne jest, by umowa była zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy.
Wypełniając zeznanie podatkowe nie zapomnijmy o możliwości przekazania 1 proc. naszego podatku z przeznaczeniem na organizacje pożytku publicznego.