Pozbawienie sprawców dochodów z przestępczości gospodarczej i obniżenie lukratywności takich działań to główne cele przyjętego we wtorek przez Radę Ministrów "Programu przeciwdziałania i zwalczania przestępczości gospodarczej na lata 2015-2020”.
Program to efekt współpracy ministra spraw wewnętrznych z ministrem finansów i prokuratorem generalnym.
Według autorów przyjęcie programu jest konieczne, gdyż przestępczość gospodarcza "powoduje największe straty dla budżetu państwa i sektora prywatnego" ze wszystkich rodzajów działalności przestępczej, ponadto zwiększa ona zakres szarej strefy i często towarzyszą jej inne rodzaje nielegalnej działalności, jak "kryminalna (np. fałszowanie dokumentów) i korupcyjna."
Z danych policji - na które powołuje się CIR - wynika, że w latach 2003-2013 każdego roku wykrywano ok. 150 tys. przestępstw gospodarczych. W 2014 r. było ich więcej – 163 080. Natomiast od 2009 r. spada liczba osób podejrzanych o przestępstwa gospodarcze. W 2013 r. było ich najmniej od ponad 10 lat – 39 081.
"Wzrost liczby przestępstw i spadek podejrzanych o ich dokonanie może świadczyć o popełnianiu bardziej złożonych przestępstw, w tym również przez grupy zorganizowane" - konstatuje komunikat CIR.
Jak podano, program zostanie zrealizowany przez "efektywniejsze przeciwdziałanie przestępczości gospodarczej, skuteczniejsze jej zwalczanie oraz większą efektywność odzyskiwania mienia pochodzącego z przestępstw".
"Istotne będzie zwłaszcza zintensyfikowanie działań, które będą skutkować pozbawieniem sprawców dochodów z nielegalnego procederu lub obniżeniem jego opłacalności. Dla sprawców przestępstw ekonomicznych szczególnie dotkliwą karą jest utrata zysku z nielegalnego procederu" - głosi komunikat CIR.
W programie wskazano też najważniejsze obszary przestępczości gospodarczej, w tym m.in. przestępczość: podatkową (dotyczącą zwłaszcza VAT i akcyzy); na rynku kapitałowym, bankowym i ubezpieczeniowym; hazardową i pranie pieniędzy.
Program wskazuje także działania wspierające zwalczanie przestępczości gospodarczej. Chodzi np. o gromadzenie i wymianę informacji między służbami i instytucjami oraz dostęp organów ścigania do informacji prawnie chronionych.
"Konieczne jest też skuteczne odzyskiwanie mienia z przestępstw oraz wypracowanie mechanizmu efektywnego zarządzania zabezpieczonym mieniem, co z kolei wymaga stworzenia jednolitego systemu ewidencji służącego do ustalenia jego wartości, ilości i rodzaju. Niezbędne będzie usprawnienie działalności Krajowego Biura do Spraw Odzyskiwania Mienia (działa w ramach Komendy Głównej Policji)" - przewiduje program.
Zdaniem jego autorów zwalczanie i przeciwdziałanie przestępczości ekonomicznej wymaga również rozwijania współpracy służb i instytucji z sektorem prywatnym z organizacjami międzynarodowymi.
Dla realizacji programu kluczowe ma być także lepsze skoordynowanie czynności wykonywanych przez służby i instytucje zajmujące się przeciwdziałaniem i zwalczaniem przestępczości gospodarczej oraz wypracowanie takiego modelu współpracy, który zapobiegnie powielaniu zadań przez jego uczestników oraz zapewni sprawną i szybką wymianę informacji między nimi. Niezbędne jest też częstsze wykorzystywanie pozaoperacyjnych metod w przeciwdziałaniu i zwalczaniu tego zjawiska.
Jak podano, kluczowy element dokumentu stanowi plan działań. Zawarto w nim wykaz zadań służących poprawie skuteczności działań państwa w obszarze przeciwdziałania i zwalczania przestępczości gospodarczej.
Uchwała wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Monitorze Polskim.