Podatnicy dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) zwracają uwagę, że dokumenty przewozowe dokumentujące wywóz towarów poza terytorium kraju (na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej) często nie zostają do nich zwrotnie dostarczane.
Przewoźnicy odmawiają ich dostarczania, zwłaszcza gdy sprzedawca nie był zleceniodawcą dostawy. W takim przypadku organy podatkowe (ostatnio Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lipca 2015 r., sygn. IBPP4/4512-191/15/EK) dopuszczają posługiwanie się przez podatników innymi dowodami potwierdzającymi wywóz towarów z kraju oraz dostarczenie ich do nabywcy. Dowodem takim może być np. e-mail od nabywcy, z którego jednoznacznie wynika, że podatnik spełnił warunki do zastosowania stawki podatku od towarów i usług 0%.
W myśl art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT), stawkę podatku 0% można zastosować dla WDT w przypadku, gdy podatnik (przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy), posiada w swojej dokumentacji dowody na to, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Z powyższego wynika, że kluczowym (dla możliwości zastosowania stawki 0%) jest posiadanie przez podatnika dowodów jednoznacznie wskazujących na wywóz towarów poza granicę kraju, na terytorium innego państwa członkowskiego.
Dowodami, o których mowa powyżej, są co do zasady dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju oraz specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku (art. 42 ust. 3 ustawy o VAT). Dokumenty te stanowią dowód wywozu towarów z terytorium kraju, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju. Jeżeli powyższe dowody nie potwierdzają jednoznacznie dokonania WDT, to wówczas możliwe jest zastosowanie stawki 0% o ile z innych dowodów jednoznacznie wynika fakt dokonania WDT (przykładowy katalog takich dodatkowych dowodów określa art. 42 ust. 11 ustawy o VAT). W świetle tego przepisu, w przypadku gdy ww. dokumenty nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy towarów, dowodami, o których mowa w ww. art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (dowodami na wywóz towarów z terytorium kraju), mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:
• korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie,
• dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu,
• dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny - dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania,
• dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lipca 2015 r. uznał, że wiadomość e-mail może potwierdzać otrzymanie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, a zatem należy traktować ją jako dokument uzupełniający, zgodnie z art. 42 ust. 11 ustawy o VAT. Organ stwierdził, że w dobie szeroko rozumianej komunikacji technicznej nie ma podstaw do odmawiania mocy dowodowej dokumentowi przesyłanemu np.: w formie elektronicznej, skanem czy faxem.
Dla zastosowania stawki 0% dla transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie jest konieczne zatem posiadanie danego dokumentu w formie papierowej, wystarczy jego wersja elektroniczna. Warto jednak pamiętać, że im więcej tego typu dowodów (np. dowód zapłaty, zamówienie, dokumenty dotyczące ubezpieczenia) posiada podatnik, tym mniejsze jest ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe prawidłowości zastosowania stawki 0%.
Małgorzata Lehmann-Ziaja
Konsultant podatkowy, ECDDP Sp. z o. o.