Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Zobowiązany jest więc zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Należy pamiętać że pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są zobowiązani również znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
1. Obowiązek ochrony zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Aby w pełni wykonać ten obowiązek pracodawca powinien:
· organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
· zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
· reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
· zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
· uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,
· zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
· zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
2. Obowiązek przekazywania pracownikom informacji.
Pracodawca musi zakomunikować pracownikowi o:
· zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników,
· działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń,
· pracownikach wyznaczonych do: udzielania pierwszej pomocy, wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
3. Obowiązek zapewnienia środków i wyznaczenia pracowników w sytuacjach kryzysowych.
Pracodawca zobligowany jest zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
W takich sytuacjach musi również wyznaczyć pracowników odpowiedzialnych za udzielenie pierwszej pomocy oraz za wykonywanie działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników, a także zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi.
Uwaga! W przypadku zatrudniania przez pracodawcę wyłącznie pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych – powyższe działania może wykonywać sam pracodawca.
4. Obowiązek informowania pracowników i dostarczania instrukcji w przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia.
W momencie, gdy istnieje możliwość wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony. Następnie musi dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce bezpieczne. Do czasu usunięcia zagrożenia pracodawca nie może wydawać polecenia wznowienia pracy.
5. Obowiązek umożliwienia pracownikom podjęcia działań mających na celu uniknięcie niebezpieczeństwa.
Pracodawca jest zobligowany umożliwić pracownikom podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa. Mowa tu o przypadkach wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób. Warto zwrócić uwagę na fakt, że pracownicy mogą podejmować się tych działań nawet bez porozumienia z przełożonym – na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych.
Autor: Agata Skórzyńska